Behandeling parentale burn-out

Een parentale burn-out ontstaat vaak door een combinatie van factoren. Drukte op het werk, zorgen thuis, een zieke ouder of andere mantelzorg taken, lichamelijke ongemakken, financiële zorgen, te kort aan oppas e.d. Heb jij een parentale burn-out? Meer lezen over wat een parentale burn-out is en hoe je deze kunt herkennen? Lees dan eerst hier.

Wanneer jij erkent dat je een parentale burn-out hebt, is dit al stap één richting herstel. Wees een beetje lief voor jezelf en geef jezelf vooral niet de schuld. De laatste tijd is het thuis waarschijnlijk minder goed gelopen en was jij niet altijd de beste versie van jezelf. Maar we zijn allemaal mensen en je bent niet de beste versie van jezelf als je op je tandvlees loopt.

Wanneer jij je probleem erkent, is stap twee sorry zeggen tegen jezelf (dat je jezelf zo lang voorbij bent gelopen) en zeg daarna mogelijk sorry tegen je omgeving. Ondanks dat de schuld niet bij jou ligt, is het altijd fijn om ook aan hen erkenning te geven voor de situatie. Dit lucht jou op maar daarmee is ook de stap richting herstel gezet voor de omgeving. Er komt ruimte om dingen uit te spreken zowel voor jou als voor je partner (en eventueel kinderen). Het uitspreken van je gevoel, hoeven geen verwijten te zijn maar maken dat jij de situatie wat beter leert overzien. Er ontstaat ruimte voor wat de opeenstapeling van factoren heeft gedaan en jij kan zien hoe jij tot uitputting bent gekomen. Maar ook voor je partner of kinderen geeft dit ruimte om te benoemen hoe voor hen de laatste tijd is geweest.

Stap drie is voor jezelf de situatie eens onder de loep nemen. Hoe komt het dat het zo ver is kunnen komen? Wat waren de onvoorziene omstandigheden? Welke bijdrage hadden de gezinsleden hierin? En wat was jouw aandeel? Vaak spelen karaktereigenschappen of te hoge verwachtingen aan jouwzelf of de omgeving, een grote rol in het te lang over je grenzen te zijn gegaan. Maar schets de situatie helder en benoem naar jezelf hoe dit is ontstaan.

Stap vier is hulp vragen aan je omgeving. Dit gaat over praktische hulp maar ook emotionele hulp. Breng je hulpbronnen eens in kaart. Kunnen de kinderen (tijdelijk) meer naar de opvang? Is er een opa of oma of oppas waar ze eens kunnen gaan logeren? Veel mensen vinden het fijn om iets voor een ander te betekenen. Speel open kaart en benoem dat het even niet zo lekker gaat. Misschien wil de buurvrouw jouw zoon of dochter eens een paar keer naar school brengen als ze toch richting dezelfde basisschool loopt. Door aan te geven dat je wel wat hulp kan gebruiken, kan hulp soms ineens uit onverwachte hoek komen.
 
Ook al is je netwerk niet zo groot, bedenk dan eens (stap vijf) op welke schaarse momenten jij zou kunnen opladen. Wat doe jij als de kinderen op school zitten? Wanneer ze op bed liggen? Of wanneer zij in het zwembad liggen en jij moet wachten tot na de zwemles. Denk hier in mogelijkheden. Hoe kun je deze tijd optimaal benutten zodat dit ‘eigen tijd’ is. Natuurlijk is dit lastig, zeker als jouw energie minimaal is. Als de kinderen op bed liggen, ben je misschien doodmoe en wil je ook het liefst gaan slapen. Wanneer je merkt dat je hierin vastzit, kun je hierover ook eens sparren met een vriendin. Of bijv. een ergotherapeut. Hierdoor kom je soms tot inzichten in de manier waarop jij je tijd indeelt, waar je jezelf nog niet van bewust was. Ben jij de was aan het opvouwen wanneer de kinderen slapen? Dan is dit eigenlijk ontzettend zonde, tenzij je hier natuurlijk van oplaadt. Natuurlijk is niet alles maakbaar en er zijn ook veel dingen die moeten in het leven. Maar vaak helpt het om hier eens samen naar te kijken. Ook kleine activiteiten veranderen helpt en dat schept soms iets meer ruimte. Zowel in je hoofd als letterlijk in je leven.

Als we het hebben over herstel, is dit in eerste instantie gericht op het opladen van je energie. Dat kan zijn door slapen, rusten en het aanwezig zijn in prikkelarme situaties. Wanneer je merkt dat je behoefte hebt om je ‘hersteltijd’ anders in te gaan delen, is dit goed nieuws. Want dit betekent dat deze bovengenoemde zaken minder noodzakelijk zijn en jij een stap verder bent in je herstel. Dit is het moment om een plan te maken voor de toekomst. Wat ga je in het vervolg anders doen? Hoe ga je ervoor zorgen dat jij niet opnieuw uitgeput raakt door het ouderschap? En hoe verzand je niet in oude patronen?

Hoe kun je een terugval voorkomen:
– Ontwikkel een nieuwe structuur
– Onderneem activiteiten maar maak ze niet te groot
Houd het vooral simpel en overzichtelijk voor jezelf en hanteer dit als uitgangspunt. Mijn vuistregel is altijd: zorg dat het niet te duur is, niet te veel tijd kost en het dus makkelijk inpasbaar is in jouw week. Dan heb jij de grootste kans dat deze activiteiten voldoende terug komen.
– Plan bewust me-time, kind-time en date-time
Gebruik hiervoor bijvoorbeeld het lijstje: “leuk en nuttig”, zie hier.
– Communiceer voldoende met je partner, kinderen en omgeving
Jezelf uiten over hoe het nu echt met je gaat lucht op. Maak anderen eerder deelgenoot van je proces, zo ontstaat er soms ook eerder praktische hulp.
– Wees realistisch
Het leven is niet altijd leuk en jij of de situatie/omstandigheden (bijv. kinderen) maken dat niet altijd alles lukt of mogelijk is.
– Cijfer jezelf niet volledig weg
Geef aan je eigen behoeften prioriteit, ruimte maken voor jezelf zorgt ervoor dat jij het volhoudt en dit is voor het gezin ook het belangrijkste
– Vergelijk jezelf niet met anderen
Wees de ouder die JIJ wilt zijn! Niet die van je verwacht wordt.
– Beloon jezelf
Jij bent degene die de slingers kan ophangen in jouw leven, iemand anders doet het niet voor je.
– Zie het ouderschap niet als een wedstrijd maar als een reis
– investeer in hulpbronnen
Wat kan jouw leven makkelijker maken? En zet dit in.
– Breng elementen waar jij druk ervaart in jouw leven in kaart.
Kijk met je partner, werkgever of anderen waar mogelijkheden zijn voor duurzame verandering.
– Complimenteer jezelf
Het ouderschap is al zwaar genoeg. Is het weer gelukt de kinderen, gedoucht, aangekleed en gevoed op tijd op school af te leveren: fantastisch goed gedaan!
– Probeer te genieten en jezelf te verbazen over de hectiek en de chaos wanneer dit kan.
Besef je dat de rollercoaster waar je in zit ook regelmatig ontzettend mooi is en dat het leven maar ook de drukte, de zorgen en de dynamiek van het gezin bij tijd en wijle weer verandert. En voor je het weet zit jij in een periode dat het je veel makkelijker lukt om tijd voor jezelf te pakken.

Succes!