Goede voornemens stellen en volhouden

Het is januari 2023, iedereen is het jaar met frisse moed begonnen. Het starten van een nieuw jaar ervaren veel mensen als ‘met een schone lei beginnen’. Een nieuw begin om dingen anders te doen. Eind december blikken we massaal terug op het afgelopen jaar, wat hebben we gedaan? Wat ging er goed en vooral wat ging er minder goed? En vaak ontstaat dan ook de vraag, wat zou ik volgend jaar anders willen doen? Hierover ontstaan ideeën en vaak voornemens. Helaas is het maken van alleen voornemens alleen niet altijd genoeg om daadwerkelijk je gedrag te veranderen. Uit onderzoek blijkt dat 90% van de goede voornemens eind januari, begin februari vaak al stranden. Want hiervoor is vaak meer nodig dan alleen een idee. Wil jij weten hoe jij een goede start kunt maken met jouw ‘goede voornemens” in 2023? Hieronder wat tips om goed en fris dit nieuwe jaar aan te vliegen.

Een goed voornemen bestaat uit twee aspecten. Namelijk één: motivatie en twee: een plan.

Stap 1. Motivatie
Je kan een idee hebben waarom je iets wil doen of vooral niet doen. Dit kan een wens zijn maar als je niet volledig gemotiveerd bent, dan is het moeilijk om jezelf hier ook consequent aan te houden. Stel jezelf eens de vraag waarom je iets wilt. Alles begint namelijk altijd bij IK. Als je iets doet omdat je het zelf wilt, dan is er heel veel mogelijk. Als je iets doet omdat de omgeving hierom vraagt of omdat het zo hoort, wordt dit al een stuk lastiger. Dus wanneer je een goed voornemen hebt, bestaat dit uit: “IK wil ………………….. OMDAT ……………….. en dit gaat mij …………….. opleveren. Zorg dat je weet waarom je iets wil gaan doen, des te groter is het “OMDAT” waarmee je komt tot dat het je gaat opleveren. Met volledige motivatie vanuit jezelf (dus niet gestuurd of gepusht vanuit de omgeving) is het volhouden van een voornemen een stuk makkelijker.

Je kunt anderen betrekken in jouw gestelde doelen en deze delen. Maar doe dit nooit vanuit goedkeuring of bevestiging van de ander. Jij hebt dit voornemen en het resultaat is ook alleen voor jou. Anderen kunnen wel baat hebben bij jouw gestelde voornemen maar dit is NOOIT alleen jouw motivatie. Stel je motivatie vanuit de IK-vorm en wat het JOU oplevert op lange termijn, anders is het onmogelijk dit gestelde doel vol te blijven houden.

Stap 2. Een concreet plan.
Als een voornemen vaag is omschreven zoals: ik wil vaker wandelen, dan is dat niet concreet. Maak voor jezelf concreet wat je hiermee bedoelt. Hoe vaak wil je wandelen? Waar ga je wandelen? Waarom wil je wandelen? Wat wil ik hiermee bereiken? Ga ik alleen wandelen of met iemand anders? Wat ga ik doen als de ander niet meegaat? Hoe lang wil ik wandelen? Ga ik dit structureel inplannen? Wanneer komt dit in mijn week voor? En hoe zorg ik dat dit een routine wordt? Hoe concreter je plan, hoe groter de kans is dat het jou ook minder moeite kost om dit voornemen in de praktijk te gaan uitvoeren.

Een voornemen inslijpen in je routine werkt trouwens het beste. Benieuwd wat een routine is en hoe dit werkt in je brein? Lees dan hier een eerdere blog hoe dit werkt.

Een jaarthema kan een plan ondersteunen en ook zorgen dat alles in één keer hoeft:  
Wat ook een tip is voor het maken van voornemens is dat je het jaar wat er aankomt een thema geeft. Je kan namelijk niet op alle gebieden pieken. Alles verbeteren of omgooien is onrealistisch en niet haalbaar. Zo kun niet én carrière maken én veel thuis zijn. Wellicht vind je meerdere aspecten belangrijk maar als het thema voor 2023 is: beter voor jezelf leren zorgen, dan kun je verschillende doelen of acties hebben gedurende het jaar welke hierbij horen. Hierbij hoeven niet alle acties ook te beginnen per 1 januari. Hanteer een centraal thema met daaronder bedachte (kleine) acties. Het helpt vaak om dit plan en de bijbehorende acties uit te schrijven op papier of noteer ze in je telefoon. Dan is dit een lijstje welke je gedurende het jaar erbij kan pakken. Je kunt hierbij ook een tijdsplanning maken maar niet altijd is het maken van een tijdsplanning haalbaar. Wanneer je bijvoorbeeld ziek wordt of als er privé iets gebeurt, kunnen doelen ook worden uitgesteld of als even niet haalbaar worden aangemerkt. Maar plan ook ijkmomenten in waarop je evalueert hoe het gaat. Wanneer je in januari start met een eerste concrete doel, evalueer dan bijv. in maart of dit je is gelukt en of je er een andere kleine actie bij kan pakken of (nog) niet. Maak daarbij een globale planning van ijkmomenten welke passend is bij jou en je doel. Wanneer iets is gelukt een periode lang vast te houden neem je pas een volgende actie erbij. Vaak lukt het hierdoor om vrijer te denken en minder streng voor jezelf te zijn. Want niet alles hoeft in één keer. Maak de kleine acties natuurlijk wel concreet met: Waar ga je dit doen? Hoe vaak? Met wie? Hoelang? Waarom? Wat levert je dit op? En wanneer evalueer ik deze actie?

Stel dat 2023 tot doel heeft: meer balans in werk en privé. Dan kan een eerste actie zijn: ik maak geen overuren meer. Wanneer dit medio maart is gelukt, kun je wellicht de volgende actie toevoegen zoals: ik doe minimaal één avond per week iets voor mijzelf. Wellicht is dit automatisch gelukt omdat je doordat je minder uren werkt ook al meer ruimte hebt gekregen.  Maar dit structureel inplannen hoeft dan ook pas vanaf je volgende ijkpunt bijv. maart. Doelen onder één gezamenlijk doel hangen, zoals het doel van 2023: “meer balans in werk en privé,” helpt.

Wat ook kan helpen is om beloningen te koppelen aan je doel. Soms is het feit dat het je lukt om je te houden aan het voornemen, al een beloning op zich. Want doordat je minder overwerkt, ervaar je meer vrije tijd en slaap je bijvoorbeeld al beter, waardoor je je al prettig voelt. Of doordat je gezonder bent gaan eten, voel je jezelf fitter. Maar je kunt ook zelfbedachte beloningen inzetten. Hiermee maak je het proces voor jezelf vooral leuk. Zet deze beloningen in na een evaluatie of ijkpunt moment. Komt er uit de evaluatie dat je medio maart inderdaad structureel minder bent gaan overwerken? Zet hier dan iets tegenover. Koop een boek voor jezelf, haal een soft ijsje met kraaltjes of trakteer jezelf eens bewust op een warm bad of tijdschrift. Deze beloningen zijn per behoefte en per persoon. Dus de voorbeelden die ik hierbij geef hoeven zeker niet jouw beloningen te zijn. Maar wellicht zet het je aan het denken, wat dit voor jou zou kunnen zijn?

Is het jouw voornemen daadwerkelijk om beter in balans te komen? Heb jij je opgestelde acties doorlopen maar kom je gedurende het jaar erachter dat je hierin toch vastloopt? Dan kan je dit ook opnemen in je plan. Wanneer ik bijv. medio april nog geen verbetering merk, zoek ik hierbij externe hulp. Hiervoor mag je natuurlijk altijd aankloppen bij ons in de praktijk, dit kan op 1 januari zijn om je bij je plan te ondersteunen maar het kan natuurlijk ook altijd later in het jaar. Maar het belangrijkste is, is dat jij je voornemen haalt. Het is namelijk niet voor niks een voornemen vanuit jou.

Veel succes met de uitvoering hiervan. En wij wensen iedereen een fris, gezond, energiek maar vooral gelukkig 2023.